21/2/2023

Er niet alleen voor staan in de praktijk

Voor gewone mensen is op vakantie gaan een manier om los te laten. Pure ontspanning. Voor praktijkhoudende huisartsen is dat anders, zeker als ze werken als solist. Wat als de waarnemer niet op komt dagen? Wat als de assistente zich ziek meldt en er geen vervanging is? Aan het strand of op de camping blijft de verantwoordelijkheid drukken op de schouders. De telefoon kan zomaar gaan en daar ben je jezelf toch continu van bewust.

Alle praktijkhouders zijn samen 24 uur per dag verantwoordelijk voor de laagcomplexe spoedzorg in ons land. Tijdens kantooruren geldt die verantwoordelijkheid de eigen praktijk. ’s Avonds, ’s nachts en in het weekend wordt deze gedeeld. Het betekent dat je als huisarts naast je normale werk doorgaans zo’n veertig ANW diensten per jaar in je regio krijgt toegewezen. Samenwerking in een Hagro, een regionaal samenwerkingsverband verzacht die pijn. Dan kun je diensten onderling ruilen en heb je nog een beetje grip. Ook kun je waarnemers inhuren voor ANW diensten of je eigen praktijk. Maar komen ze niet opdagen of vind je geen vervanger? Dan is het jouw verantwoordelijkheid als huisarts en mag je het zelf oplossen.

Sommige huisartsen gaan om deze reden nooit op vakantie. De angst dat de telefoon wel gaat wint het bij hen van de behoefte aan ontspanning. Veel overbelasting hangt hiermee samen: continue verantwoordelijkheid, ook wanneer je deze even niet wil voelen. Buurtdokters kan deze verantwoordelijkheid helaas nooit helemaal overnemen. Maar we zorgen er wel voor dat je er als praktijkhoudend huisarts niet alleen voor staat. Zo heeft Pepijn van Ham samen meteen zeer verantwoordelijke doktersassist in september nog een kleine crisis bezworen toen de praktijkhoudend huisarts op vakantie was.

De waarnemer kwam niet opdagen. Sluiten van de praktijk was geen optie. Afspraken verzetten en spoedzorg overdragen naar een welwillende collega in de regio lukte wel. Het betekende voor Pepijn een hoop geregel. En de assistente moest die dag haarscherp zijn in de triage. Maar het was gelukkig niet nodig om Thomas Knol met het stressvolle vraagstuk op te zadelen tijdens zijn welverdiende vakantie. Hij hoorde het pas achteraf.

Ook Berber Veltkamp, praktijkhouder in de Amsterdamse Watergraafsmeer, hebben we onlangs uit de brand geholpen. Haar assistente meldde zich vroeg in de ochtend ziek. Buurtdokters wist dit gelukkig snel op te lossen zodat Berber zonder stress haar kinderen naar de crèche kon brengen. Dergelijke interventies worden gewaardeerd en scheppen vertrouwen. Een wat oudere huisarts met wie we sinds enkele maanden samenwerken gaat binnenkort ook eindelijk op vakantie. Hij doet dat voor het eerst in dertien jaar.